بسیاری از مردم از به دست گرفتن دوربین و تلاش برای ثبت یک عکس پرتره با معیار های قابل قبول خودداری می کنند و اکثر افراد بر این باور هستند که آنها استعدادی در عکاسی پرتره ندارند . اما برخلاف تصور عموم ، برای گرفتن یک پرتره خوب نیازی  نیست تا استعداد خارق العاده و یا ماورایی داشته باشید .

 برای برای دست آوردن مهارت و تسلط در این هنر جداب تنها لازم است تا کمی تلاش ، پشتکار و تمرین داشته باشید و البته از تجربیات یک راهنمای خوب نیز بهره ببرید .. عکاسی پرتره ، در ذات خود دارای تعدادی از معادله ها و فرمول های منطقی می باشد و در صورتی که این فرمول ها را به درستی یاد بگیرید  به زودی قادر خواهید بود تا دوربین را در دست گرفته و با وجود کمی از نور موجود در محیط اطراف خود ؛ به آسانی به عکاسی بپردازید .

 در اینجا هفت مرحله برای تسلط بر عکاسی پرتره  و تنها با استفاده از نور طبیعی بیان شده اند .در دست گرفتن دوربین  برای اولین بار و هدف گرفتن آن به سمت سوژه ممکن است کمی چالش برانگیز به نظر برسد. اما اگر شما به تجربه و مهارت کافی در این زمینه دست پیدا کرده باشید ، حتی بعد از گذشت چندین سال از انجام این هنر ، هرگز خسته یا پشیمان نخواهید بود .

 اگر به تعداد زیادی از موارد زیر تسلط داشته باشید ، قطعا قادر خواهید بود تا بهترین نتایج را از عکاسی خود به دست آورید و  جاه طلبی برای تسلط بر این قوانین به عکاس اجازه می دهد از شخصی که "با استعداد ذاتی برای این هنر متولد شده است" نیز فراتر رود.

1. حس و مفهوم

اکثر انسان ها فراموش می کنند که یک تصویر باید دارای حس و روح باشد و تصاویر خشک و مصنوعی به هیچ عنوان قادر به برقرار ارتباط با مخاطب خود نمی باشند . در واقع زمانی که انسان ها به یک تصویر نگاه می کنند تمایل دارند تا مواردی همچون شخصیت ؛ احساسات ، زیبایی و ... را از آن تصویر به دست بیاورند.  مهارت در به وجود آوردن حس و مفهوم در درون کادر تصویر ، اهمیت بیشتری نسبت به وسایل ، دوربین و تجهیزات گران قیمت دارد .  در صورتی که عکسهای شما قادر باشند تا به صورت صادقانه با مخاطب خود ارتباط برقرار کنند ؛ شما بسیاری از مسید مبدل شدن به یک عکاس خوب را پیموده اید .

اولین چیزی که مردم به آن توجه می کنند ارتباط سوژه با دوربین است. تنها راه دستیابی به این هدف ایجاد حس راحت بودن سوژه در برابر دوربین می باشد . این مورد یکی از جزئیات حیاتی است که اغلب نادیده گرفته می شود و لازم است تا عکاس راهنمای عمیقی در رابطه با چگونگی ایجاد احساس طبیعی سوژه در مقابل دوربین ارایه نماید.

2. ترکیب بندی

هدف از انجام یک ترکیب بندی صحیح  در تصاویر این است که چشم بیننده را مستقیماً به مهم ترین جزئیات موجود در یک عکس پرتره - صورت سوژه و به طور خاص ، چشم ها - جلب نماییم.

در اینجاست که دو قانون مهم وجود به وجود می آیند: قانون یک سوم و  قانون ایجاد عمق.

از نظر علمی این نکته ثابت شده است که چشم بیشتر به  سمت چهار نقطه مختلف  در یک تصویر جذب می شود. مهارت در به دست آوردن  این چهار نقطه طلایی در کادر بندی سوژه ، به چشم نواز شدن و تاثیر بخش بودن ترکیب بندی یک تصویر به مقدار زیادی کمک می کند. علاوه بر این ، ناگفته نماند که هنگام گرفتن عکس ، تصاویر تولید شده دارای دو بعد هستند. برای اینکه ظاهر آن سه بعدی باشد و سوژه به صورت برجسته تری دیده شود ، باید مقداری عمق در درون کادر تصویر وجود داشته باشد. شما به عنوان یک هنرمند در بخش عکاسی پرتره باید تمامی تلاش خود را به کار ببندید تا قسمت های مختلف کادر تصویر شامل پیش زمینه ، پس زمینه و محل قرار گیری سوژه در درون کادر بندی از عمق و بعد مناسبی برخوردار باشند .

3. نور

مسئله نور و روش های دستیابی به بهترین حالت نور در عکاسی پرتره را در چندین مقاله دیگر به صورت مجزا مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهیم  ، اما به طور خلاصه ، دو نکته مهم در این رابطه را باید در نظر داشته باشیم . همانگونه که جهت و شدت تابش نور مصنوعی را می توان کنترل نمود ، در رابطه با نور طبیعی و نور های موجود در محیط نیز همین مهارت را باید بتوان به دست آورد . استفاده از نور پنجره  به عنوان یکی از محبوبترین نور های موجود در فضاهای داخلی ، در عکاسی پرتره بسیار توصیه می شود.

علاوه بر این ، هنگام عکاسی در فضای باز ، داشتن آگاهی کامل از جهت تابش نور ، یک امر حیاتی به شمار می آید.

 برای دستیابی به بهترین نور ، سوژه را به سمت منبع نور قرار دهید. برای مثال ، استفاده از پرتو نوری که از انتهای خیابان در کوچه های باریک می آید یا نوری که از دهانه بزرگ ویترین یک مغازه منتشر می شود ، می تواند برای روشن شدن سوژه مورد استفاده قرار بگیرد.

قانون دوم زمان روز است. احتمالا این نکته را بسیار زیادی شنیده اید که  ساعتهای  طلایی بهترین حالت های نور برای عکاسی را به وجود می آورند . مهمترین نکته در رابطه با نور طبیعی آن است که درست در زمان  یک ساعت قبل از غروب خورشید ، کل پهنه اسمان به عنوان یک سافت باکس بزرگ عمل نموده و حالت نور و سایه های بسیار دلپذیری را به وجود می آورد .  

4. تنظیمات

دستیابی به مهارت در تنظیمات دوربین نیازمند کمی صرف زمان است و اگر در فرصت مناسب نسبت به یادگیری تنظیمات دوربین خود اقدام نمایید ، به سرعت به تجربه و مهارت در انجام آن دست پیدا خواهید کرد . دراغلب موارد ، بهترین توصیه این است که برای عکاسی  تنها یک لنز و یک بدنه دوربین در اختیار داشته باشید . هر اندازه که تجهیزات کمتری در کنار خود داشته باشید از سرعت عمل بالاتری برخوردار خواهید بود و کنترل کردن صحنه برای شما آسانتر می شود . همچنین هیچ یک از مدل ها یا سوژه های شما تمایلی ندارند تا تجهیزات گران قیمت و یا انواع لنز های شما را ببینند و در مقابل خروجی کار خلاقانه و متفاوت برای آنها اهمیت بسیار بیشتری دارد .

در هر صورت ، در تمامی دوربین های عکاسی یک مود اولویت دیافراگم ( AV در کانن و A در سونی و نیکون ) وجود دارد .این تنظیم به عکاس اجازه می دهد تا fعدد دیافراگم و تنظیمات حساسیت ایزو  را انتخاب کند ، و در سمت مقابل  دوربین سرعت شاتر مناسب را برای نمایش درست تصویر انتخاب می کند. همواره به هنرجویان آموزشگاه عکاسی پرتره توصیه می کنیم تا تکالیف و محاسبات پیچیده را به دوربین واگذار کنند و در عوض به کادر بندی ، ترکیب بندی و رعایت اصول هنری در زمان عکاسی بپردازند .

شاید گاهی از اوقات دوربین شما در به دست آوردن سرعت شاتر مناسب به درستی عمل نکند که البته این موضوع با استفاده از تکنیک های جبران نوردهی قابل جبران می باشد .  

5 - لنز

انتخاب فاصله کانونی مناسب بسیار مهم است. فاصله کانونی این پتانسیل را دارد که حالت های عجیب و غریبی را در سوژه به وجود آورده ئ اصطلاحا موجب دفرمه شدن سوژه شود.

 هرچه فاصله کانونی بیشتر باشد ، سوژه بهتر دیده شده و عمق تصویر به نحو موثر تری کنترل می شود. شخصاً و به نظر من فاصله کانونی  85 میلی متر در یک دوربین فول فریم و فاصله کانونی 50 میلی متر روی یک دوربین کراپ سنسور بهترین حالت ها را می توانند به وجود بیاورند. هر دو این فواصل کانونی  از گستره کافی برای در بر گرفتن محیط اطراف سوژه برخوردار بوده و فاصله مناسب نسبت به سوژه را نیز به وجود می آورند . برای به دست آوردن نماهای بازتر یا بسته تر نیز عکاس به آسانی می تواند جا به جا شود . همچنین لنز های پرایم همانند لنز های 85 یا 50 میلیمتری به طور معمول دارای دیافراگم های بسیار بازتری می باشند و این امر در کنترل عمق میدان دید در درون تصویر ، تاثیر بسیار زیادی را به وجود می آورد .  زمانی که تمایل دارید تا عمق میدان بسیار کنترل شده ای را به دست بیاورید ، در اختیار داشتن یک لنز پرایم اهمیت زیادی خواهد داشت

6. رنگهای مکمل

در انتخاب لباس ، پس زمینه ، پیش زمینه و رنگ بندی کلی تصویر پرتره ، توجه به مفهوم رنگ های مکمل اهمیت فوق العاده زیادی دارد.

با توجه به چرخه رنگ ، رنگ های مکمل یکدیگر را انتخاب نمایید و به همین شیوه  لباس هایی را انتخاب کنید که در تطابق با پوست سوژه و یا رنگ های موجود در محیط  دلخواه شما  باشند. استفاده از این شیوه باعث می شود تا سوژه در درون کادر تصویر به صورت کاملا برجسته و متمایز از سایر عوامل دیده شود.

7. ژست دادن

صادقانه اعتراف می کنم که یکی از سخت ترین کار ها در زمان عکاسی پرتره ، ژست داده به سوژه است . روش ها و تمرین های زیادی برای یادگرفتن انواع ژست ها در عکاسی مدلینگ و یا عکاسی پرتره وجود دارند و  چیزی که به نظرم مفید است این است که هر شب تصاویر را با رزولوشن 500 پیکسل در تلفن خود مرور کنم و از حالت های الهام بخش آنها استفاده کنم.

البته به خاطر داشته باشید که شما باید اصول و روشهای اصلی ژست دادن به انواع سوژه را به خوبی بلد باشید و از همه تکنیک های لازم برای ارتباط برقرار کردن با سوژه نیز باید استفاده نمایید .

 تهیه و تنظیم : فرهاد مولایی - آموزشگاه عکاسی پرتره و مدلینگ